Kaynak : 2025 ve Sonrasında Avrupa Gıda Perakendesini Şekillendiren 9 Trend – GPD
McKinsey, EuroCommerce ve Europanel iş birliğiyle “The State of Grocery Retail Europe 2025” raporunu yayınladı. Raporda, 2019 ve 2023 yılları arasında sektörde yaşanan benzeri görülmemiş değişimlerin ardından, 2024’ün zorlu bir ortamda istikrar yılı olarak algılandığına dikkat çekiliyor. Raporda ayrıca 2025 ve sonrasında Avrupa gıda perakende sektörünü şekillendirecek 9 trende yer veriliyor.
McKinsey tarafından yayınlanan “The State of Grocery Retail Europe 2025” göre, 2024 yılında Avrupa’da gıda perakende satışları %2,4 oranında arttı. Bu büyümenin itici güçleri, %2,3’lük gıda fiyat enflasyonu, %-0,1’lik aşağı yönlü ticaret etkisi ve %0,2’lik hacim artışı oldu. Maliyet baskısı ve düşük hacim artışına rağmen, özel markaların farklılaşmasından alışveriş deneyiminin kişiselleştirilmesine kadar Avrupa gıda perakendeciliğinde fırsatlar devam ediyor.
İlk Toparlanma İşaretleri Görüldü
2024 yılı, Avrupa market sektöründe çoğunlukla istikrarın hâkim olduğu bir dönem oldu ve bazı pazarlarda ilk toparlanma işaretleri görüldü. İstikrara rağmen, 2024 yılı Avrupa marketleri için zorlu bir yıl olmaya devam etti. Ekonomik baskı devam etti ve bu da tüketicilerin temkinli davranmasına ve harcamalarını kısıtlamasına neden oldu. Market satışları, %2,3’lük gıda fiyat enflasyonunun biraz üzerinde, %2,4 oranında arttı. İndirim mağazaları ve özel markalı ürünler, 2023’e göre çok daha yavaş bir hızda olmakla birlikte, önceki yıllarda gözlemlenen uzun vadeli eğilimle büyük ölçüde uyumlu olarak pazar paylarını artırmaya devam etti. Avrupa genelinde, ortalama olarak, daha pahalı ürünlere geçiş veya daha ucuz ürünlere geçişin net bir etkisi neredeyse olmadı. 2024 yılında daha pahalı ürünlere geçiş yapan tüketicilerin %25’i, benzer oranda daha ucuz ürünlere geçiş yapan tüketicilerle dengelendi. Bu, iki yıllık güçlü düşüşün ardından net bir istikrarın işareti olabilir.
2025 Yılında Toparlanmanın İvme Kazanması Bekleniyor
Avrupa’daki gıda perakendeciliği CEO’ları geçen yıla göre biraz daha iyimser. Bununla birlikte, önümüzdeki birkaç yılın düşük hacim büyümesi ve karlılık üzerindeki baskının devam etmesiyle zorlu geçmesi bekleniyor. Bu rekabetçi ortamda başarılı olmak için marketler, farklılaşma yoluyla büyüme alanlarına yatırımlarını ikiye katlayabilir, uygulama verimliliğine odaklanabilir, geleceğin tüketicisinin ihtiyaçlarını karşılayabilir ve veri, yapay zekâ ve teknolojiden yararlanabilir.
2025 ve Sonrasında Avrupa Gıda Perakende Sektörünü Şekillendirecek 9 Trend
1. Düşük hacim artışı
Avrupa genelinde 2030’a kadar yalnızca %0,2’lik mütevazı bir hacim artışı bekleniyor. Bölgesel bazda ise Orta ve Doğu Avrupa’da bir gerileme, Güney ve Kuzey Avrupa’da ise sınırlı da olsa büyüme öngörülüyor. Bu tablo, perakendeciler için verimlilik ve farklılaşma konularının daha da kritik hale geleceğini gösteriyor.
2. Özel markalı ürünlerden özel markalara
Tüketicilerin fiyat hassasiyeti ve kalite beklentilerinin artmasıyla, özel markaların satış değerindeki payının 2030 yılına kadar 1-3 puan arasında artması bekleniyor. Perakendeciler için yalnızca ekonomik alternatifler sunmak değil, aynı zamanda güçlü marka kimlikleri oluşturmak da önem kazanacak.
3. Sağlıklı gıdalara olan ilginin artması
Özellikle Z kuşağı arasında sağlıklı beslenme bilinci hızla yükseliyor. Araştırmaya göre, Z kuşağının sağlıklı gıda tüketme niyetinde 2024’e kıyasla 7 puanlık bir artış öngörülüyor. Bu eğilim, ürün portföylerinde “iyi yaşam” odaklı seçeneklerin artırılmasını zorunlu kılıyor.
4. Yemeye hazır: Yemek pişirmeyen nesle hitap etmek
Z kuşağının %77’si her ay hazır yemek ürünleri satın alırken, bu oran baby boomer neslinde yalnızca %33 seviyesinde. Bu veriler, hızlı tüketilebilir, pratik ve kaliteli hazır gıda ürünlerinin gelecekte çok daha büyük bir pazar payına ulaşacağını gösteriyor.
5. Müşteri etkileşiminde yeni bir seviyeye ulaşmak
Kişiselleştirme teknolojileri sayesinde, perakendecilerin gelirlerinde ve müşteri sadakatinde %4 ila %6 arasında artış sağlama potansiyeli bulunuyor. Bireysel ihtiyaçlara özel kampanyalar ve alışveriş deneyimleri sunmak, rekabette öne çıkmanın anahtarı olacak.
6. Sürdürülebilirlik: Kapsam 3 -önümüzdeki zorluk
Tüketicilerin çevre dostu ürünlere olan ilgisinde küçük bir düşüş bekleniyor (-3 puan). Buna rağmen şirketlerin, tedarik zincirinin tüm aşamalarında karbon emisyonlarını azaltmaya yönelik kapsamlı stratejiler geliştirmeleri ve şeffaf iletişim kurmaları kritik önem taşıyor.
7. Avrupa’da konsolidasyon
Son beş yılda Avrupa gıda perakendesinde birleşme ve satın alma faaliyetlerinde %30’dan fazla artış yaşandı. Ölçek ekonomilerinden faydalanmak ve rekabet gücünü artırmak isteyen şirketlerin bu eğilimi sürdürmesi bekleniyor.
8. Doğru teknolojiyi bulma yarışı
Dijital yetkinlik alanında lider olan şirketlerin hissedar getirilerinin, rakiplerine kıyasla 2,9 kat daha yüksek olduğu görülüyor. Yapay zekâ, veri analitiği ve otomasyon gibi teknolojilere yatırım yapmak, gelecekteki başarıyı belirleyecek.
9. Perakende medyasının büyümesi ve profesyonelleşmesi
2030 yılına kadar Avrupa’da perakende medya harcamalarında %20 CAGR (Compound Annual Growth Rate/Birleşik Yıllık Büyüme Hızı) bekleniyor. Bu alan, perakendecilere hem ek gelir kaynağı yaratma hem de müşteri etkileşimini artırma fırsatı sunacak.
